LIBROS QUE PODEN AXUDAR NESTES PRIMEIROS DÍAS

Contos para ler na escola ou na casa antes de durmir, e libros para mestres e familias para coñecer un pouco máis aos nosos pequen@s. Como por exemplo:

- Tibilí, el niño que o quería ir a la escuela. Editorial Juventud.

- Cómo comportarse en la escuela. Editorial Gemser.

- Mi primer día. Editorial Parenting.

- Sara no quiere ir al colegio. Editorial Edelvives.

- Hasta la tarde. Ed. Corimbo.

- Mi primer día de colegio. Ed. Timun Mas.

- La escuela infantil. Ed. Sm saber/ mundo maravilloso.

- El colegio. Ed. SM.

- El gran libro de la escuela. Ed. Juventud.

- En el cole. Ed. Casterman.

- Arromba o teu colexio. Ed. do Cumio.

- ¡Al cole!. Ed. Susaeta.

- Tom va a la escuela. Ed. Esin, S.A.

- Mi escuela. Ed. Parramón.

- El primer día de escuela. Ed. Juventud.

- O nome dos compañeiros. Ed. Mundo Miudo-Noguer

COMO DEBE SER A ORGANIZACIÓN DESTE PERIODO?

A) En canto a temporalización.- As actividades deste período terán lugar durante os meses de xuño (primeiro contacto coas familias) e de setembro (para as primeiras entrevistas en profundidade coas familias e o proceso de incorporación do alumnado)

B) En canto ao horario…

-Ben perfilado.
-Flexible na entrada e saída.
-Necesario e axeitado para fixar hábitos e rutinas.

C) En canto á incorporación…

-Será específica e individualizada.
-Será progresiva, esto quere dicir que comenzará cunhas sesións non excesivamente longas para ir ampliando a duración das mesmas de forma flexible e gradual.
-Será paulatina, é dicir, faranse grupos reducidos para que os pequen@s gocen dun xeito máis individualizado da compaña da mestra e dun grupo reducido de alumn@s.

D) En canto aos espazos da aula…

-Serán de fácil acceso.
-Deseñados axeitadamente ás actividades que neles se van a desenvolver.
-Estarán preparados de forma funcional para que os cativ@s poidan facer as súas primeiras exploracións pola aula e primeiros xogos.
-Será un lugar acolledor e flexiblemente ambientado para que pouco a pouco os nen@s participen na súa decoración e creen un espazo propio.
-Estará ben equipado, “cheo de mensaxes”, de cousas interesantes que respondan as esixencias e intereses dos pequen@s.
-Estarán ben definidos e dotados de mobiliario e materiais axeitados. Cumprirá establecer normas de uso que pouco a pouco serán traballadas e adaptadas ao alumnado.
-Será importante crear un espazo adicado para gardar os obxectos persoais de cada nen@, xa que será un espazo onde o cativo se sinta cómodo e preto das cousas que lle dan confianza.

QUE QUERE DICIR PARA O NEN@: "IR POR PRIMEIRA VEZ Á ESCOLA"?

Para eles significa:

- Atoparse cunha casa que non coñece: un lugar grande, unha clase, un baño, un patio,… novos e diferentes.
- Atoparse cunha persoa adulta, mestra que non coñece e que lle vai a dar protección e confianza, e que lle vai a dicir o que debe ou non debe facer.
- Atoparse cun grupo de nen@s que lle axudarán ou non, que lle prestarán ou non as cousas.

É importante coñecer estas circunstancias para entender a forma de reaccionar e de comportarse cada nen@. Cada pequen@ reacciona ante esta situación dun xeito diferente, xa que a súa madurez e experiencias son distintas. A súa forma de reaccionar depende de:

- Que esté acostumad@ a valerse por sí mesmo na casa: cando come, cando se viste, cando axuda na casa, cando se asea,…

- Que sepa aceptar certas normas familiares, para que na escola as normas non sexan motivo de disgusto constante.

- Que esté acostumado a estar separado dos seus pais por unhas horas, sen sentirse abandonado.

Ante esta situación non todos reaccionan do mesmo xeito, nin durante o mesmo tempo, pudiéndose manisfestar a inadaptación de diversas maneiras, na casa ou na escola, por exemplo:

Na aula, pode: chorar, mostrar inhibición, non comunicarse verbalmente coa mestra ou cos compañeir@s, manifestar polo contrario unha excesiva fluidez verbal, sentarse ao carón da porta, tentar fuxir, perseguir á mestra, aferrarse ao obxecto traído da casa, preguntar constantemente cando virá mamá, amosarse agresivo,…

No fogar, pode: ter alteracións na alimentación, vómitos, diarreas, febres, enuresis (facerse pis), cambios de carácter, pesadillas nocturnas,…

CONSELLOS QUE FAVORECERÁN O P. ADAPTACIÓN

Cómo poden axudar as familias no proceso? Existen unha serie de consellos que favorecerán ao desenvolvemento do proceso, como por exemplo:

- Amosar seguridade e confianza na escola, aceptar a separación, expresar os sentimentos respecto do proceso e tentar aclarar as dúbidas respecto do profesorado son actitudes que facilitarán o entendemento entre familia e escola.

- Non facer comentarios negativos da escola.

- Propiciar unha asistencia regular para lograr unha eficaz integración do alumnado, xa que si non o proceso se demorará e alongará no tempo.

- Vestir aos pequen@s con roupa cómoda, pois isto permitirá que se manexen con maior autonomía.

- Potenciar valores como o de compartir, xa que unha aula é unha comunidade onde non ten sentido a exclusividade.

- Valorar ou interesarse polas actividades cotiás que realizan os nen@s na escola, xa que desprazan o centro de atención dos sentimentos de ansiedade e revalorizan o que fan na aula, fomentando a creación por parte dos cativ@s dun territorio propio da infancia.

- Acostumar aos nen@s a cumprir normas e a ter límites na casa de cara á consecución da súa autonomía persoal na escola.

OBXECTIVOS A TER EN CONTA CO PROCESO DE ADAPTACIÓN

- Tránsito dun espazo familiar a outro espazo escolar con novos tipos de relación.

- Conseguir que a adaptación sexa a idónea para o seu correcto desenvolvemento.

- Disminuir a tensión, o medo, a angustia e a ansiedade creados polo cambio de situación.

- Compartir información relevante entre familias e escola, mellorando así o coñecemento mutuo.

- Favorecer a sensación de seguridade e confianza na nova situación escolar.

- Descubrir o gozo de estar coas outras e os outros nun ambiente estimulante.



Estes obxectivos conseguiránse promovendo:

* Que alumnado e familias expresen os seus sentimentos e desexos con relación a educación que vai recibir o cativ@.

* Que cada nen@ se sinta acollido grazas ao contacto físico e ao diálogo persoal.

* Que alumnado e familias coñezan o contexto escolar (espazos comúns, comedor, patios, aula,...)

* Que alumnado e familias coñezan ao profesorado.

* Que alumnado e familias coñezan aos compañeiros da escola.

* Que alumnado e familias participen no proxecto, nas actividades e das normas da escola.

* Que o alumnado se familiarice con materiais e actividades cotiás da escola.

* Que alumndo e familias integren o ritmo escolar e os horarios nos seus hábitos de sono, alimentación, descanso, tempos de xogos,...

O PERÍODO DE ADAPTACIÓN PARA OS NEN@S DE 3 ANOS

É o período ou o proceso mediante o cal o nen@ vai elaborando, dende o punto de vista dos sentimentos, a perdida e a ganancia que lle supón a separación da súas figuras de apego, ata chegar a unha aceptación interna da mesma.

Na O. do 6 de maio de 1992 faise mención a dito momento.

«A incorporación de novos escolares ao centro requerirá a planificación do equipo docente de ciclo, dun período de adaptación. Este período tratarase a través dun plan de acción ao que non serán alleas familias e que terá en conta as características da comunidade escolar e os medios dispoñibles do centro»

O profesorado deberá ter previsto ao inicio do curso unha organización especial, que fará referencia cando menos aos seguintes aspectos:

 Colaboración e participación das familias.
 Flexibilización do calendario e horario para os novos escolares.
 Actividades encamiñadas a unha mellor adaptación.
 Agrupación flexible do alumnado.

A entrada na escola é un momento moi importante na vida do neno e que hai que preparar con mimo. O nen@ experimenta un cambio substancial na súa vida xa que sae dun ambiente familiar no que se desenvolve con seguridade e comodidade e no que frecuentemente é o centro de atención, a outro ambiente novo e descoñecido creándolle certa inseguridade.

Necesitará apropiarse dese espazo físico estrano, nun principio no que perdeu protagonismo e onde vese “forzado” a ampliar as súas relacións sociais. Pero a superación destos medos permitiralle gozar das experiencias e aprendizaxes que a escola lle ofrece. Sendo moi bo para forxar a súa autoestima e mellorar o seu crecemento persoal.